Ertu að fara að grafa?

Veitulagnir í skurði

Strengir 

Strengir eru viðkvæmir fyrir hnjaski og helstu bilanavaldar eru:

• kápuskemmdir
• tog í tengingar
• krappar beygjur

Því er mikil áhersla lögð á að vel sé frá veitulögnum gengið í opnum skurðum. Gæta þarf þess að engar kápuskemmdir verði, ekki sé togað í tengingar og að ekki séu settar of krappar beygjur á strengi.

Frágangur og samsetning á olíustrengjum

Samsetningar olíustrengja eru mjög viðkvæmar fyrir hnjaski. Í skurðum þar sem grafið er frá slíkum samsetningum þarf að losa jarðefni frá þeim og byggja undir þær eða binda upp til að komast hjá áraun á samsetningarnar (tengihólka) og strenginn sjálfan.

Geymsla í trérennu eða plastpípubút

Þegar ganga þarf frá veitulögnum í skurðum til geymslu þarf að festa þær upp í trérennum eða plastpípubútum sem hengdir eru upp í göngubrýr, hæla eða traustar festur minnst hálfan metra frá skurðbrún. Nota skal band sem er minnst 8 mm í þvermál og minnst 10 mm þegar bundnar eru upp vatnsleiðslur. Milli upphengja rafstrengja ætti ekki að vera meira en 3 m þar sem plastpípubútar eru notaðir. Þegar bundnar eru upp þungar vatnslagnir ættu upphengjur að vera með 12 m millibili. Þegar grafið er undan sverum lögnum skal hafa samband við okkur um frágang þeirra til geymslu á framkvæmdatíma.

Geymsla veitulagna sem þvera skurði

Þar sem veitulagnir þvera skurði þarf að binda þær upp á bita sem þarf að vera því traustari sem skurðurinn er breiðari.

Geymsla veitulagna í bognum skurði

Þegar gengið er frá veitulögnum í bognum skurðum og þá sérstaklega rafstrengjum þarf að binda þær upp með þéttari hælum en í beinum skurði og ekki má vera meira en 1 m milli hæla.

Geymsla veitulagna í lengri tíma skal vera í lokuðum tréstokki

Þar sem geyma á veitulagnir ófrágengnar í lengri tíma þarf að ganga frá þeim í lokuðum tréstokk. Gæta þarf sérstaklega að því að leggja sand að lögnum þar sem þær fara inn í stokkinn og að tryggja stöðugleika stokksins með stífum. Ganga þarf sérstaklega frá samningi við Veitur um geymslu veitulagna í tréstokk til langs tíma.

Beygjur á strengjum

Beygjur á strengjum eiga alltaf að vera með stærri beygjuradíus en fimmtánfalt þversnið strengsins. Á myndinni er sýnt hvernig meta má hversu mikið má beygja strengina.

• Dæmigerður heimtaugarstrengur er um 2 cm í þvermál og beygjuradíusinn má þá vera 30 cm.
• Dæmigerður notendastrengur er 3,5 cm í þvermál og má beygjuradíus á slíkum streng ekki vera minni en 55 cm.
• Dæmigerður háspennustrengur er rúmir 6 cm í þvermál og má beygjuradíus á slíkum streng ekki vera minni en 1 m.

Olíustrengir eru mjög viðkvæmir fyrir hnjaski í opnum skurðum og ætti að beygja þá og hreyfa sem allra minnst.

Samfelldar plastpípur

Í dag eru grennri kaldavatnslagnir lagðar í plastpípum sem soðnar eru saman og þola talsverðan togkraft en ganga ætti frá þeim pípum sem settar eru saman með tengjum á sama hátt og rafstreng í skurðum. 

Nýjar heimlagnir Veitna, það er heimæðar heits og kalds vatns ásamt rafmagnsheimtaugum, eru lagðar í samfelldum plast ídráttarrörum frá lóðamörkum að húsi.

Ljósleiðarar fjarskiptakerfa liggja einnig í jörðu og best að hafa beint samband við þau fyrirtæki fyrir nánari upplýsingar.

Seigjárnspípur/Ductile

Seigjárnspípur eða ductilepípur eins og þær eru oftast kallaðar eru ekki soðnar saman heldur lagðar í beinum leiðum milli festa. Slíkar pípur má ekki skilja eftir á lofti nema í samráði við Veitur. Þá verður að tryggja að ekki sé grafið frá hornstykkjum og festum þeirra. Þessar lagnir þola sáralítinn togkraft því á samskeytum þeirra eru einungis gúmmíþéttingar.

Stálpípur

Flestar hitaveitulagnir eru einangraðar stálpípur í plastkápu. Þessar lagnir eru ekki sveigjanlegar og gæta verður þess að reyna ekki of mikið á þær meðan þær eru á lofti. Byggja þarf undir þær þegar búið er að grafa frá þeim.

Þveranir strengja

Undir akbrautir, innkeyrslur og þar sem við á eru lagðar plastpípur til ídráttar jarðstrengja oftast rauðar að lit. Pípurnar eru 50 mm fyrir granna strengi, 110 mm fyrir svera strengi og 50 mm fyrir ljósleiðara. Mikilvægt er að sanda vel að pípunum og milli þeirra svo þær leggist ekki saman þegar skurður er fylltur.